รู้หรือไม่ ‘ถั่งเช่า’ เป็นยาบำรุง รักษาสมดุลในร่างกาย แต่ต้องใช้ให้ถูกโรคถูกคน รับการวินิจฉัยจากแพทย์จีนก่อนเสมอ

แม้จะเชื่อกันว่า ‘ถั่งเช่า’ หรือ ‘หญ้าหนอน’ เป็นสุดยอดสมุนไพรจีนที่มีสรรพคุณตามตำราการแพทย์แผนจีนมากมาย แต่ข้อมูลทางวิทยาศาสตร์กลับพบ การศึกษาผลในมนุษย์อย่างเป็นระบบน้อยมาก ส่วนใหญ่เป็นกรณีศึกษาเท่านั้น

ทั้งนี้ เคยมีการศึกษาวิจัยสรรพคุณถั่งเช่าต่อการกระตุ้นสมรรถภาพทางเพศในผู้ชาย 22 คน พบว่า ช่วยเพิ่มจำนวนของสเปิร์มในอสุจิได้ร้อยละ 33 และมีผลลดปริมาณของสเปิร์มที่ผิดปกติลงร้อยละ 29 นอกจากนี้ยังช่วยเพิ่มความต้องการทางเพศในผู้ป่วยชายและหญิง ตัวอย่าง 189 คน ได้สูงขึ้นร้อยละ 66 รวมถึงยังมีการศึกษาการรับประทานในผู้ป่วยเบาหวาน 3 กรัม/วัน พบว่า สามารถควบคุมระดับน้ำตาลในเลือดได้ถึงร้อยละ 95 ขณะที่กลุ่มยาแผนปัจจุบันอยู่ที่ร้อยละ 54 เท่านั้น

ขณะเดียวกัน ในการวิจัยฤทธิ์ทางเภสัชวิทยา ซึ่งเป็นการทดลองในหลอดทดลองและสัตว์ทดลอง พบถั่งเช่ามีฤทธิ์ปรับสมดุลของร่างกาย ระบบภูมิคุ้มกัน ฤทธิ์ต้านอนุมูลอิสระ มะเร็ง ลดระดับน้ำตาลในเลือด ต้านการอักเสบ อย่างไรก็ตาม มีการย้ำเตือนว่า ควรระวังการใช้ถั่งเช่ากับผู้ป่วยเบาหวาน ผู้ป่วยกลุ่มรับยาป้องกันการเกาะกลุ่มของเกล็ดเลือด และผู้ป่วยรับยากดภูมิคุ้มกัน (1)

‘ถั่งเช่า’ ไม่เหมาะกับทุกคน

งานวิจัยข้างต้น สอดคล้องกับคำให้สัมภาษณ์ของ เภสัชกรหญิงดวงแก้ว ปัญญาภู หัวหน้ากลุ่มงานและคลังความรู้ กรมการแพทย์แผนไทยและแพทย์ทางเลือก กระทรวงสาธารณสุข ที่ระบุว่า ข้อมูลที่มีการสื่อสารในโฆษณาตามสื่อต่าง ๆ มาจากข้อมูลในหลอดทดลองและสัตว์ทดลอง ซึ่งไม่แน่ใจว่าจะมีสรรพคุณในคนมากน้อยเพียงใด เพราะแต่ละคนเป็นโรคไม่เหมือนกัน อย่างไรก็ตาม ‘ถั่งเช่า’ เป็นสมุนไพรจีนที่มีการใช้ในทางการแพทย์แผนจีนมานานแล้ว โดยใช้แก้ไอ บำรุงปอด บำรุงเลือด ฉะนั้นจะรับประทานได้ก็ต่อเมื่อได้รับการตรวจจากแพทย์แผนจีนเสียก่อน

“ ‘บำรุง’ คือ การรักษาสมดุล ไม่ได้หมายถึง ป้องกัน…เมื่อเป็นสมุนไพรจีน ต้องให้แพทย์จีนที่มีองค์ความรู้และประสบการณ์ตรวจร่างกายก่อนและสั่งจ่ายยา เพราะบางคนอาจไม่เหมาะกับถั่งเช่า..”

เภสัชกรหญิง ดวงแก้ว เน้นย้ำว่าการรับประทานถั่งเช่าจึงขึ้นอยู่กับดุลยพินิจ เพราะแพทย์แผนตะวันออกมีวิธีการรักษาในผู้ป่วยแต่ละคนไม่เหมือนกัน ใช้ลักษณะไข้ของผู้ป่วยเป็นหลัก ปรับการสั่งจ่ายยาตามความเหมาะสม แตกต่างจากแพทย์แผนตะวันตกที่มียาสำหรับเด็กและผู้ใหญ่ ชัดเจนว่าควรให้ขนานเท่าไหร่

3 ปี ฟันโฆษณา ‘ถั่งเช่า’ ผิด กม. 58 เรื่อง

ด้านเภสัชกรหญิงสุภัทรา บุญเสริม รองเลขาธิการคณะกรรมการอาหารและยา (อย.) ระบุในแง่การโฆษณาผลิตภัณฑ์ถั่งเช่า 2 กลุ่ม คือ ผลิตภัณฑ์สมุนไพร (ยาแผนโบราณ) และผลิตภัณฑ์อาหารที่มีถั่งเช่าเป็นส่วนประกอบ เพื่อบำรุงร่างกายทั่วไป ซึ่งได้รับอนุญาตจาก อย.จะไม่สามารถอวดอ้างสรรพคุณรักษาสารพัดโรคได้ ฝ่าฝืนต้องระวางโทษจำคุกไม่เกิน 3 ปี หรือปรับไม่เกิน 3 หมื่นบาท หรือทั้งจำทั้งปรับ ที่ผ่านมาในปี พ.ศ.2563 อย.ดำเนินคดีโฆษณาผลิตภัณฑ์อาหาร ผลิตภัณฑ์สมุนไพร และผลิตภัณฑ์อาหารประเภทอื่นทางสื่อต่าง ๆ ถึง 1,388 คดี

ส่วนความร่วมมือในการจัดการปัญหาโฆษณาผิดกฎหมาย รองเลขาธิการ อย. กล่าวว่า อย.จะเป็นผู้วินิจฉัยความผิดที่พบจากสื่อและดำเนินคดีกับผู้ผลิต ผู้นำเข้า ผู้จำหน่าย หรือผู้ทำการโฆษณา ตามกฎหมายที่ อย.รับผิดชอบ ส่วน กสทช. จะเป็นผู้ดำเนินการกับสถานีที่ออกอากาศตามกฎหมายที่ กสทช. รับผิดชอบ

ทั้งนี้ ตั้งแต่ปี พ.ศ.2561-2563  อย.วินิจฉัยความผิดที่พบส่งให้ กสทช. ดำเนินการแล้ว 250 เรื่อง เป็นผลิตภัณฑ์จากถั่งเช่า 58 เรื่อง โดยพบว่า ผู้โฆษณาใช้จุดอ่อนของผู้ซื้อนำเสนอภาพหรือคลิปวิดีโอสัมภาษณ์ผู้ป่วยให้ดูน่าเชื่อถือมากขึ้น จากผู้ป่วยติดเตียง หายจากโรค เมื่อรับประทานถั่งเช่า ดังนั้น จึงขอเตือนไปยังผู้บริโภค โดยเฉพาะผู้ป่วย ผู้สูงอายุ ไม่ให้หลงเชื่อการโฆษณาเหล่านี้ .

เอกสารอ้างอิง
(1) รศ.ดร.นพมาศ สุนทรเจริญนนท์ และธิดารัตน์ จันทร์ดอน (2564) . ถังเช่า ช่วยเพิ่มสมรรถภาพจริงหรือ?, สืบค้นเมื่อ 21 ม.ค. 2564 จาก https://1th.me/O4oZy